Yüksekte Çalışma Eğitimi Nedir?
Yüksekte çalışma eğitimi, mesleki eğitim kapsamında
verilmesi gereken bir eğitim olmayıp işin gereği olarak yüksekte çalışılması
gereken inşaat, depoculuk vb. işlerde fiili olarak çalışanlara özel olarak
verilmesi gereken bir eğitimdir.
05/10/2013 tarihli ve 28786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin Ek-4 bölümünün “Yüksekte Çalışma” Başlığı altındaki 2'nci maddesinin (g) bendinde “Bu alanlarda çalışanlara yüksekte çalışmayla ilgili tehlike ve riskler konusunda bilgilendirme yapılarak gerekli eğitim verilir.” hükmü yer almaktadır. Bununla birlikte 15/05/2013 tarihli ve 28648 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, çalışanların özellikle yapacağı iş ve işyerine özgü riskler ile korunma tedbirlerini içeren konularda öncelikli olarak eğitilmesini hüküm altına almakta ve işle ilgili bilgi, tutum ve davranışlarında iş sağlığı ve güvenliği açısından olumlu değişikliğe neden olacak bir eğitim almasını hedeflemektedir.
Yönetmelikte bu eğitimlerin kimler tarafından verilebileceği de belirtilmekte olup eğitim vereceği konulara göre uzmanlık alanları da dikkate alınmak koşuluyla işyerinde görevlendirilmiş iş güvenliği uzmanlarının da bu eğitimi verebileceği yer almaktadır.
Bu doğrultuda, yüksekte çalışma eğitimi verilebilmesi için “yüksekte
çalışma eğitici sertifikası” ve benzeri bir sertifikaya sahip olma şartı
yoktur.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile mevzuatımıza kazandırılan proaktif yaklaşım gereği bu eğitimi verebilecek kişilerin belirli nitelikler belirlenerek kısıtlanmasına gidilmemiş olup yeterli bilgi düzeyine sahip kişilerin bu eğitimi verebilmeleri ve neticesinde çıkabilecek sorumlulukları üstlenebilmeleri yönünde düzenlemeye gidilmiştir.
Sonuç olarak bu konuya ilişkin yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar yukarıda
belirtilen prensipler doğrultusunda bu eğitimlerin işyerinde görevli olan iş
güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi tarafından verilebilmesi mümkün
görülmektedir. Ayrıca yeterli uzmanlık ve yetkinliğe sahip olan kişi, kurum
veya kuruluşlardan da bu eğitimin çalışanlara sağlanabileceği düşünülmektedir.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’nde
“seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma ihtimalinin oluşabileceği her
türlü alanda yapılan çalışma; yüksekte çalışma olarak kabul edilir” şeklinde
yükseklikten bağımsız olarak yaralanma ihtimalinin geçerli olduğu her seviye
yükseklik olarak tanımlanmıştır.
Bir kimsenin adımını atarak çıkamayacağı yerler yüksek olarak kabul edilir. Yüksekte yapılan çalışma ise kişinin bulunduğu referans seviyesinin üzerinde, sağlık ve güvenlik açısından tehlike oluşturabilecek durumda yapılan çalışma şekilleridir. Yüksekten düşme riski ise, birisinin seviye farkı nedeniyle düşerek yaralanma riskidir. Yükseklik kavramı göreceli olup kişiden kişiye göre değişmektedir. Bir insanın denge noktası 2. bel omurudur. Literatürde, çoğunlukla bel hizasını geçen yerler yüksek olarak kabul edilmektedir.
Eğer omuz veya göz hizasından daha uzun bir cisimle karşılaşırsanız, bu cisim sizin için yüksek olacaktır. Ortalama bir insanın boyundan daha uzun yerler yüksek yerler, böyle yerlerde çalışmak da yüksekte çalışmaktır. Bir ülkeden diğerine farklılık gösterse de 120 cm. ve daha fazla yüksekliklerde çalışanlar korunmalıdır.
