İSG kısaltmasıyla iş hayatında yoğun olarak kullanılan iş
sağlığı ve güvenliği tanımını yapacak olursak. “işyerinde işin yürütülmesi
sırasında çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek koşullardan
korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır” diyebiliriz.
İş sağlığı ve güvenliği – İSG olgusu, Avrupa Birliği
içerisinde de, 1980’li yıllardan itibaren ağırlıkla ele alınmaya başlanmıştır.
Özellikle, 1989 yılında çıkarılan 89/391/EEC sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği
Direktifi, iş sağlığı ve güvenliği alanında çerçeve direktif olarak kabul
edilmiş ve daha sonra bu çerçeve direktife dayanarak çok sayıda bireysel
direktif çıkarılmıştır. Ülkemizde 2012 yılında yürürlüge giren 6331 sayılı İş
Sağlığı ve Güvenliği Kanunu da Avrupa Birliği uyum süresince hayatımıza
girmiştir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Çalışmalarının Amacı
Çalışanları Güvenliğini Sağlamak: İş sağlığı ve
güvenliği çalışmalarının ana amacını oluşturur. Çalışanları iş kazaları ve
meslek hastalıklarına karsı koruyarak ruh ve beden bütünlüklerinin sağlanması
amaçlanmaktadır.
Üretim Güvenliğini Sağlamak: Bir işyerinde üretim
güvenliğinin sağlanması beraberinde verimin artması sonucunu doğuracağından
özellikle ekonomik açıdan önemlidir.
İşletme Güvenliğini Sağlamak: İşyerinde alınacak tedbirlerle,
iş kazalarından veya güvensiz ve sağlıksız çalışma ortamından dolayı
doğabilecek makine arızaları ve devre dışı kalmaları, patlama olayları, yangın
gibi işletmeyi tehlikeye düşürebilecek durumlar ortadan kaldırılacağından
işletme güvenliği sağlanmış olur.
Amaçlarından da anlaşılabileceği gibi iş sağlığı ve
güvenliği çok yönlü bir çalışmayı gerektirir. Çalışmalar sırasında da tıp,
fizik, kimya, matematik, istatistik, iktisat, sosyoloji, psikoloji ve ergonomi
gibi bilimlerden yararlanılır. Çalışma alanı ise, tüm iş kollarını kapsar.
Doğal olarak da her iş kolunda bazı farklılıklar gösterir. İş sağlığı ve iş
güvenliği konusunda yapılan tüm çalışmalara rağmen, iş kazaları ve meslek
hastalıklarının istenilen düzeye indirgenemediği tespit edilmiştir. Meslek
hastalıkları yeterli düzeyde tespit edilememekte ancak iş kazaları büyük oranda
tespit edilebilmektedir. Meydana gelen iş kazaları sonucu kesikler,
yaralanmalar, elektrik çarpması, zehirlenmeler, cilt hastalıkları, kırıklar,
organ kayıpları, ölümler ve toplu ölümler şeklinde karşımıza çıkmaktadır. İş
sağlığı ve iş güvenliğini tek cümleyle özetleyecek olursak; “insan merkezli
yaklaşımın adıdır” demek uygun olacaktır.
İş Sağlığı ve Güvenliğini Kimin İşidir?
İSG bir ekip işidir. Belli bir çalışan sayısının üzerinde
olan işyerlerinde isg kurulu kurma ve tehlike sınıfına göre değişen aralıklarla
(az tehlikeli: 3 ayda 1, tehlikeli 2 ayda 1, çok tehlikeli ayda 1) toplanma ve
işletmenin isg ihtiyaçlarını ve uygunsuzluklarını tartışma ve karara bağlama
yükümlülüğü vardır. Genel olarak iş sağlığıyla ilgili uygunsuzlukları işyeri
hekimi, iş güvenliğiyle ilgili olanları ise iş güvenliği uzmanı belirler ve isg
kuruluna sunar. Kurulda ayrıca işveren vekili ve çalışan sayısına göre değişen
sayıda çalışan temsilcisi bulunur.
Kısacası işletme İSG’yi çalışanların görüşlerine yer
vererek, bir ekip halinde yürütmelidir. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi iş
sağlığı ve güvenliği konusundaki en yetkin kişiler olsa da, isg risklerini işi
sürekli yapan insanlar kadar detaylı göremeyebilirler. İSG konusunda en verimli
sonuç, bütün çalışanları işin içine katarak alınacaktır.
Temel İSG not sunumlarını linkte bulabilirsiniz;
EĞİTİM SUNULARI
2- MEVZUAT GÖRSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM (BURADA)
3- İSG KURALLARI VE GÜVENLİK KÜLTÜRÜ
4- İŞ YERİ TEMİZLİĞİ VE DÜZENİ
5- İŞ KAZALARININ SEBEPLERİ VE KORUNMA YÖNTEMLERİ
7- MESLEK HASTALIKLARININ SEBEPLERİ VE KORUNMA YÖNTEMLERİ
12- GÜVENLİK VE SAĞLIK İŞARETLERİ
13- KİŞİSEL KORUYUCU VE DONANIMLAR
14- İŞ EKİPMANLARININ GÜVENLİ KULLANIMI
16- ELLE KALDIRMA VE TAŞIMA TEKNİKLERİ
17- ELEKTRİK TEHLİKE VE RİSKLERİ
18- PATLAMA, PARLAMA, YANGIN VE YANGINDAN KORUNMA
19- TAHLİYE, KURTARMA VE ACİL DURUMLAR
KAYNAK YAYINLAR VE SUNULAR
* MEB-İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ ÇALIŞANLARIN EL KİTABI